بررسی تطبیقی شخصیت، زندگی، احوال و اقوال ابراهیم ادهم و بودا

Authors

حمیرا زمردی

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران سعید قاسمی نیا

دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات فارسی دانشگاه تهران علی حیات بخش

دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات فارسی دانشگاه تهران

abstract

از دیرباز، بودا و ابراهیم ادهم به عنوان دو شخصیت موثر در تفکرات عرفانی دو قوم هند و ایرانی مطرح هستند. بودا متولد شمال هند است و با پایان دادن به دوران ریاضت خود، راهی را انتخاب کرد که بعدها ، آن را «راه میانه» نامید. ابراهیم بن ادهم نیز از قبیله ای منسوب به بکربن وائل در بلخ است که عمل قهرمانانۀ او در ترک تعلقات دنیایی و روی آوردن ایشان به زهد و فقر و عالم درون، از او چهره¬ای محبوب و متفاوت¬ از دیگر صوفیان ساخت. شباهتهای موجود در خصوص نحوۀ تحول و زندگی عرفانی این دو در طول ایام، باور افراد را به این نکته نزدیک ساخته است که ابراهیم، بودای عرفان اسلامی است. لذا در این مقاله بر آن شده ایم که ضمن بررسی کامل زندگی این دو عارف، شباهتها، تفاوتها و ویژگیهای خاص آنها را از متون معتبر استخراج نموده و در پایان به این نکته دست یابیم که نشانه های موجود در شخصیت و زندگی آنها، بیانگر تفاوت آنهاست، نه یکی بودنشان.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تطبیقی شخصیت ابراهیم ادهم در سه تذکره «طبقات ‌الصّوفیّه، تذکرة الاولیاء و نفحات‌ الأنس»

طبقات‌الصوفیۀ خواجه عبدالله انصاری (قرن پنجم) و تذکرةالاولیاء عطّار (قرن ششم) و نفحات‌الانس جامی (قرن نهم) از جمله تذکره­های مدونی هستند که نویسندگان آنان در سه دورۀ متوالی، با هدفی مشترک که همانا تعلیم مبانی تصوف بود و البته مطابق با مشخصه­های فکری متفاوت، به تبیین ابعاد شخصیت مشایخ و از جمله ابراهیم ادهم پرداختند. ابراهیم ادهم از صوفیان بزرگ قرن دوم بود که به دلیل نقش بسزای او در تحول مبانی زه...

full text

مقایسه تحلیلی درونمایه و شخصیت در رمان سرگیوس پیر و روایت ابراهیم ادهم

نوشتار حاضر معرفی مختصری است ازدو اثر ادبی ـ عرفانی فرهنگ مسیحیت واسلام. داستانی از آخرین نوشته‌های لئون تولستوی، نویسنده ممتاز روس و روایت عطّار از تحوّل روحی ابراهیم ادهم شاهزاده ایرانی. عشق‌، زندگی، زهد، عبادت و ریاضت که محصول تحوّل روحی شخصیت‌های این دو روایت است، از جمله جدی ترین موضوعات مورد توجه عارفان و اندیشمندان و متفکران بشری است. هیچ کس نیست که در زندگی به مسائلی از قبیل هدف زندگی، عشق...

full text

نگاهی به احوال و اقوال فرقه کلامی کرامیه

تحقیق در زمینه آراء مکاتب کلامی و فلسفی و پیوند آن با زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی آنها از علائق پژوهندگان حوزه فلسفه و کلام است، بویژه آن‌که این تحقیق متوجه مکاتب و فرق کمتر شناخته شده و غیر مشهور باشد. اگرچه در مورد فرقه کلامی کرامیه نوشته‌ها و گزارش‌های مفصلی موجود نیست، اما مطالعه احوال و عقاید این فرقه و میزان تأثیر و نفوذ آن در میان مردمان عصر، می‌تواند حکایت از شرایط فرهنگی آن زمان و عوامل...

full text

توبه ابراهیم ادهم از منظر روایت شناسی

موضوع مورد بررسی کوفه توبه ابراهیم ادهم است که از چهار متن انتخاب شده ؛ کشف المحجوب هجویری غزنوی ( قرن پنجم ه ق) طبقات الصوفیه خواجه عبدالله انصاری غزنوی ( قرن پنجم ه ق) ، ترجمه رساله قشیریه از مولفی نامعلوم ( قرن ششم ه ق) و شرح تعرف مستملی بخاری ( قرن پنجم ه ق.). روایت شناسی ، رویکرد اصلی این مقاله است . ابتدا هر چهار متن را به تعداد گزاره تقسیم و آنها را بر اساس رمزگانهای متفاوت ، دسته بندی ...

full text

یک حکایت و هشت روایت از توبة ابراهیم ادهم

به‏کار گرفتن قصّه و حکایت برای بیان آموزه‌های معنوی و تشریح مفاهیم بلند عرفانی از دیرباز، مورد توجه شاعران و نویسندگان فارسی‏زبان بوده است. در ‌این میان، گاه با حکایت‌هایی روبه‌رو هستیم که به‌دلیل ظرفیت بالای ساختاری و مفهومی، روایت‌هایی مشابه و گاه گوناگون از آن‌ها ارائه شده است. حکایتتوبة ابراهیم ادهم ازجملۀ‌ این حکایت‌ها است. چگونگی توبۀ ابراهیم ادهم در اغلب منابع عرفانی ذکر شده است؛ مستملی ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات داستانی

جلد ۱، شماره ۳، صفحات ۲۳-۳۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023